Nationaal park `De Hoge Veluwe`

Na een regenachtige week en nou niet echte aantrekkelijke weersvoorspelling voor zondag had ik wel wat afmeldingen verwacht. Maar niks ervan. 10 die-hards waren er en misschien was ik zelf de enige grote twijfelkont. Onderweg naar Otterlo gaat mijn telefoon. De naam van Mathilda verschijnt op mijn scherm. Ik had het al een beetje verwacht, want Mathilda is, in letterlijke zin, volgens mij nog wel eens de weg kwijt. Daar is geen TomTom tegen bestand. De laatste 3 criollo ontmoetingen heb ik al vaker dit soort telefoontjes gehad. ‘ We zitten in Ede, op kruispunt zus en zo en hoe moet ik nu verder’, klinkt de wakkere stem van onze blonde krullebol. Op de achtergrond hoor ik Sabine ook meedenken. Ik kan weinig betekenen voor de dames, want ik kom van de andere kant. Ik verwijs ze door naar Raph, want die zoeft daar ook nog ergens rond in zijn veewagen, met naast zich Marike en Suus in de cabine.
Ik installeer me als eerste op de grote parkeerplaats voor de ingang van het park in Otterlo. Het is lekker rustig weer met een waterig zonnetje. Kort na mij komen Fred en Trix met haar tinker uit Brabant oost. Op rij volgen Yessica uit Friesland, de 3 lieden uit Brabant zuidwest, Caroline uit Breda en na een kwartiertje en nog een belletje de Zeeuwse meisjes.Uit alle windstreken, zoals dat heet. Klasse natuurlijk, want het gros heeft er toch een paar uur sturen voor over om hier te rijden.
We zadelen snel op en omdat het inmiddels is begonnen met regenen gaan de regenjassen aan, de kragen omhoog en de hoed tot op de wimpers. Het elite korps gaat door de poort van het grote hek het avontuur van de Hoge Veluwe tegemoet.
We gaan eerst richting noorden omdat daar onze lunch ligt te wachten in de koperen kop. Het culturele goed van het park ligt daar ook zodat we daar zijdelings een beetje aan kunnen snuffelen. Op een grote heidevlakte stuiten we eerst op een groot monument Je ziet het al van verre. Het hele mooie van het park is dat je bijna overal vrij mag rijden. Dus we kunnen in een rechte streep over de heide op het beeld af galopperen. Het blijkt generaal de Wet te zijn. Deze man heeft ruim honderd jaar geleden als zuid Afrikaan daar ter plekke geschiedenis geschreven in de Boerenoorlog. Wat ie nu te zoeken heeft op de Veluwe is me niet helemaal duidelijk. Waarschijnlijk verbannen.
Ons volgende doel wordt het Sint Hubertus jachtslot. Dit pandje is door de bekende architect Berlage ontworpen voor het echtpaar Kröller-Müller. De koninklijke familie liet daar ook jaarlijks hun bloeddorstige gevoelens de vrije loop, door het afknallen van de nodige herten en zwijnen.
Door dat vrij rond rijden stuit je nog wel eens op een gaas hekwerk om de zwijnen uit een bepaald gebied te houden. Je moet dan op zoek naar een doorgangetje, middels een klaphek.We zijn één keer over zo`n wildrooster gegaan, maar ik hou daar niet zo van. De kans dat het paard daar met z`n tenen tussen 2 ijzers gaat staan met z`n tenen en z`n hoef beschadigd, vind ik erg groot. Met buck heb ik daar slechte ervaringen mee. Ik krijg dus pijn in m`n tenen als ik daar naar kijk. Het gaat gelukkig goed en het ene paard gaat het makkelijker af dan het andere.
Het jachtslot benader je over een mooi groot grasveld met daarachter een grote vijver en vervolgens het mooie slot. Het is een strak gazonnetje en ik snap nu dat je de zwijnen hier vandaan wilt houden. Nu hebben wij ons eigen wilde zwijntje bij ons in de gedaante van Sabine. Als die een beetje ruimte ziet gaan de remmen los. De prachtige plaggen vliegen je om de oren. Daar kunnen die grote zwijnsneuzen niet tegen op. Ik heb stiekum even rond gekeken of er geen boswachter op de loer lag. Het loopt deze keer goed af.
Met een grote boog door afwisselend landschap komen we bij de Koperen Kop voor de lunch.
Na de paarden op de voor hen bestemde plek te hebben aangebonden, bedienen we ons zelf in de voor ons bestemde plek en kunnen we de natte plekjes wat opwarmen.
Staatsscretaris van sociale zaken, Jetta Klijnsma, had waarschijnlijk het forum ook gelezen en wilde dit elitekorps weleens van nabij aanschouwen. Zodra er een tafelte naast ons vrij kwam, liet ze daar beslag opleggen om daar vervolgens plaats te nemen en de combinatie van paarden-, gauchos- en natte pakkenlucht op te snuiven. Ook graag wilde ze met Don Raphael op de foto. Nou is Raph nergens te beroerd voor en toonde zelfs zijn mooiste glimlach aan onze excellentie.

Na de lunch gaan we in zuidelijke richting. Dit is een zeer groot gebied met hele uitgestrekte open vlaktes. Afwisselend zand en heide. Aan de oostkant ligt nog een gebied met vennetjes
Het is wat moerassig en je moet er goed uitkijken, omdat er nogal wat kuilen en greppels tussen het hoge gele helmgras zitten. Dat uitkijken kun je het beste overlaten aan de paarden, want die zijn daar veel beter in dan wij. Teugels los en laat maar gaan. Ze zijn heel alert en doen geen stap verkeerd. Wil je relaxed rijden, dan kun je op veel plaatsen maar beter op de paden blijven.
Ik gaf al aan dat je bijna over al vrij mag rijden. Er zijn wat beperkingen. Er zijn rustgebieden voor grof wild en daar moet je uitblijven. Deze gebieden zijn gemarkeerd door bordjes om de 50 meter. Die kun je niet missen.
Je rijdt dan langs een gebied met de wetenschap dat daar binnen dus de wilde dieren zitten. En als je nog niets anders gezien hebt dan het paard onder je kont en dat van je buurman, dan krijg je jeuk en lonkt het avontuur, want je wilt graag oog in oog met een groep zwijnen of edelherten. Het liefst wil je ze aanraken en wil je ook weten hoe je paard daar op reageert.
Op een gegeven moment stuiten we weer op zo`n bord. Voor ons ligt een openstrook van 50 meter en vervolgens bos. Raph en ik rijden voorop en wij, de wijze oudsten van dit elitekorps, kijken elkaar aan en met een knik naar elkaar van `Dat moet kunnen`, gaan we op safari.
We zijn bijna bij de bosrand en daar is de vijand in een groene wagen. Je ziet ze de hele dag niet en op het moment suprême zijn ze daar. Vakwerk van de vijand natuurlijk, maar balen voor ons. Betrapt worden voelt niet lekker.
Ik probeer nog wat verzachtende smoesjes, maar daar zijn ze ongevoelig voor. We zijn in de meerderheid, maar zij hebben het recht en de macht aan hun zijde en dus sterker. We krijgen een bekeuring.
Dit houdt in; één van ons krijgt een bekeuring van €80,- en dat moeten we verder onderling maar regelen. Het is een ervaren man, want om voor iedereen een bekeuren uit te schrijven en dus 10 keer een discussie aan te gaan gaat zeeen van tijd en ergernis kosten. Ik doe daar ook verder niet moeilijk over.Ik ben ondeugend geweest en kom maar met dat ding. Klaar. € 80,- is wel veel en een volgende keer doe ik het denk ik toch maar niet meer.
We vervolgen onze weg braaf en genieten van prachtige vlaktes met vergezichten, waarover je heerlijk vrij kunt dwalen. Heel in de verte zie je af en toe een kleine kudde dieren lopen. Te ver om te kunnen onderscheiden wat het precies is. Eigenlijk hoort het ook zo. Als je persee dieren van dichtbij en op afroep wilt zien, kun je beter naar de dierentuin gaan.
Als je zoals nu een keer op korte afstand op wat dieren stuit is de euforie des te groter. We hebben 2 reeen van dichtbij gezien!
Tegen 5 uur zijn we weer op de parkeerplaats en wacht voor de meesten nog een eind autorijden in het donker en de regen. De dag eindigt zoals ie begonnen is.We mogen niet helemaal klagen, want `s middags hebben we het droog gehad. Vooral voor Caroline is het nog een spannende rit, want haar verlichting is niet in orde. Gelukkig is ze heelhuids thuis gekomen.
De Hoge Veluwe is een prachtig gebied, waar je zeker 2 dagen rond kunt banjeren en aantrekkelijk doordat je niet vast gebakken zitten aan de ruiterpaden. Je kunt een beetje avonturen over plekken met de mooie namen als; Siberie, de ijzeren man, de wolfskuilen of het weitje v/d pol. Allemaal geheimzinnige namen waar ongetwijfeld een verhaal aan vast zit. Ook deze keer weer een paar nieuwe gezichten. Nu van Trix en Caroline.

Paul

Rancho "Los paisanos criollos"

Dit is de criolloranch van Marcos Ferrarotti vlakbij het dorpje Beuerberg in Duitsland. Het ligt ongeveer 45 km. ten zuiden van Munchen en niet ver van het bekende ski-oord Garmisch Partenkirchen in de Duitse Alpen. Marcos is Argentijn, woont hier al zo`n 25 jaar en heeft hier zijn eigen bedrijf in bedrijfswasmachines, die hij door heel west europa installeerd. Marcos woont niet op de farm maar heeft 2 appartementen in het dorp. Het ene gebruikt ie als kantoor en in het andere woont ie samen met zijn vrouw Elba en zoontje Gringo.
Op uitnodiging van Marcos ben ik hier pas een weekend geweest. De uitnodiging ligt er al een tijdje, maar door de afstand van 850km. komt dat er telkens niet van. Zoals met veel dingen; Je moet het gewoon doen en dan valt het altijd wel mee. Ook nu ben ik blij dat er geweest ben.
Marcos heb ik 2 jaar geleden ontmoet in Cuxhaven(noord Duitsland). We zijn daar toen, met nog wat anderen, een aantal dagen met elkaar opgetrokken, uiteraard met paarden, en aansluitend was Marcos ook hier in Nederland bij de criollodagen van Jan de Koning en Rick Woudenberg. Sinds die tijd heb ik nog regelmatig contact met Marcos. Hij is een gezellige vent die met passie praat over Criollos en, als rechtgeaarde Argentijn, ook zijn mond vol heeft over vrouwen.
Ook Marcos is met paarden opgegroeid. Hij kan zich niet herinneren wanneer de eerste zit op een paard was. Gewoon, heel jong en waarschijnlijk bij pa voorop. Sinds een jaar of vijf importeert en verkoopt hij Criollos/Mestizos in Duitsland.
Momenteel heeft hij ongeveer 40 paarden lopen op de rancho en zijn er nog 10 onderweg. Enkele polopaarden, wat rasechte Criollos en voor de rest Mestizos, waaronder een tropilla van ik dacht 15 paarden. De rancho bestaat uit een aantal weilanden, paddocks, een stuk bos en een kleine rijbak. Naar mijn ruwe schatting zo`n 6 ha groot, licht glooiend terrein met uitzicht op de met sneeuwbedekte toppen van de Alpen.
Op het terrein staat een houten hut, met veranda. Deze is gezellig ingericht met Argentijnse paardenspullen. Veel mooie handgemaakte hoofdstellen, de bekende zweepjes en allerlei andere gebruiksvoorwerpen. Een houtkachel staat te knetteren in een hoek. Dat is wel nodig, want het is tamelijk fris buiten. Op de veranda staat een grote tafel en daarlangs wat banken met daarop schapenvachten. Aan de muur liggen, op wat steunen, een paar zadels. Voor de veranda staat altijd wel een paard opgezadeld en klaar voor gebruik; Want lopen doen we hier niet, zegt Marcos. Volgens mij gaat ie nog het liefst te paard naar de wc.
Kortom, de sfeer is goed.
Er staat nog een houten gebouw waarin ongeveer 10 boxen zijn en een grote overdekte ruimte, waar de paarden kunnen schuilen voor de weersomstandigheden. Verder is er nog een opslagschuur.
De tropilla staat afgezonderd van de andere paarden, momenteel op een aparte grote paddock, waar ook beschutting voor ze is. De weilanden liggen er nog wat grauw bij en moeten zichtbaar herstellen van een strenge winter. De natuur ligt hier duidelijk nog wat achter op ons. De paarden zien er ook net zo`n beetje uit als de weides. Dat komt ook wel omdat ze in de rui zijn. Ze zijn behoorlijk vermagert en bij velen zijn de ribben goed zichtbaar. Nou is dat niet zo erg, dat herstelt zich weer snel, want verder zijn ze gezond. Het is hier `s winters zo rond de -20 graden gemiddeld en volgens Marcos maken ze weinig gebruik van hun schuilplaats. De dierenbescherming is een keer komen kijken na een klacht van mensen. Marcos is daar vrij nuchter in; Ze kunnen binnenstaan, maar dat doen ze bijna niet en ik weet ook niet waarom ze dat niet doen, zegt ie dan en de dierenbescherming kan niets schadelijks ontdekken. Men is het alleen niet gewend. `s Zomers staan ze er veel meer in en zoeken ze bescherming tegen de zon.
Ik ben Vrijdag tegen het eind van de middag gearriveerd en ga na een lange autorit, een paar uur
gezelligheid en een pizza vroeg naar bed, want ik ben behoorlijk gaar. Zaterdag gaan we er weer fris tegen aan.

De Zaterdag beginnen we de dag met een ontbijt bij de lokale bakker. Er staan 3 tafeltjes in een klein zaakje, waar iedereen elkaar kent. Je kunt er een kop koffie en heerlijke broodjes krijgen, geserveerd door een meid met een goed voorkomen!(woorden van M.).
Als je 40 paarden hebt lopen valt er genoeg te doen. Daar Marcos doordeweeks ook z`n werkzaamheden heeft, moet het grote werk in het weekend gebeuren. We gaan dus eerst de paddocks strontvrij maken en nieuwe hooirollen plaatsen. Paarden eruit, paarden erin. Ik vind dit allemaal wel leuk werk. Als je dit vervelend vindt, moet je volgens mij ook niet aan paarden beginnen. De paarden terug gaat niet helemaal vlekkeloos
Marcos heeft een paar paarden uit de tropilla in de andere groep heeft gezet, met als doel ze wat los te weken van de tropilla. Deze willen nu niet terug. Dat is de pest van een tropilla. Ze klitten erg aan elkaar.
Marcos gebruikt voor het drijven het liefst een kleine criollo die hij momenteel heeft lopen. Het beestje is maar 1,32 groot, maar is multifuntioneel. Gisteren reed er een klein meisje op en nu gebruikt ie `m voor het grove werk. De paarden hebben goed respect voor de pony en gaan vlot aan de kant. Marcos geeft nog een extra demonstratie weg. Hij pakt 2 grote criollos en bindt die aan het zadel van de pony en galoppeert hiermee over de weg,die voor de ranch loopt, tussen het verkeer door. De automobilisten zijn hier niet helemaal gelukkig mee, maar dat vindt Marcos juist leuk. Het kleine paardje en het kleine mannetje zie je bijna niet terug achter die grotere paarden. Als afsluiter rijdt ie het beestje nog even de veranda op om het meubilair recht te zetten.


Marcos heeft mooie paarden lopen. Deze paarden komen ook met de boot, maar het grote verschil is dat hij ze zelf in Argentinie uitzoekt. Hij komt hier nog regelmatig. De meeste paarden komen van een bevriende estancia, waar de paarden geboren en getraind zijn. Ze hebben er ook allemaal gewerkt en is de geschiedenis van deze paarden bekend. Ik heb de dossiers van de paarden gezien. Hierin staat vermeld; de geboortedatum, afstamming, wat voor werk ze gedaan hebben, door wie ze gereden zijn en wat er evt. daarna mee gebeurt is. Bijv; 1 paard had 2 jaar koeien gedreven en vervolgens is het zoontje van de patron er nog een jaar heen en weer mee naar school geweest. Er zijn foto`s(ook actiefoto`s) vanuit Argentinie aanwezig. Van sommige zelfs een filmpje. Volgens Marcos zijn het allemaal goed getrainde, gezonde, kwaliteitspaarden. Zo`n training duurt een half jaar. De gauchos die daar werken, willen alleen maar goede paarden. Het is hun gereedschap, dus daar moeten geen mankementen aan zitten. Het verschilt nog wel; de ene of de andere estancia en training. Dit zijn bijna allemaal Mestizos.
Criollos of Mestizos, Marcos maakt daar ook niet zo`n onderscheid in. Een goed paard is een goed paard en bij beiden heb je goede en slechte en waarom zou je voor een slechte kiezen, als je voor hetzelfde geld een goede kan krijgen. De prijzen van de paarden zijn bij Marcos vanaf zo`n € 6.000,-. Volgens hem bepaalt de kwaliteit zijn prijs.
We bespreken samen ook de mogelijkheden om zijn paarden in Nederland te verkopen. Er is een grote kans dat er binnenkort bij mij in Hoogland een paar van zijn paarden voor de verkoop gestationeerd worden.

TROPILLA


Nou ben ik natuurlijk niet helemaal naar zuid Duitsland gereden om stront te scheppen. Kan ik thuis ook wel. Ik wil ook rijden en ik kom ook hiermee ruim aan mijn trekken. We zouden samen de hele middag gaan rijden, maar Marcos krijgt plotseling visite en ga ik alvast wat paarden uit proberen op het terrein. Marcos is allang blij als er wat gereden wordt, zodat de paarden een beetje aan het werk blijven, want 40 paarden afrijden in je uppie is niet te doen.
Het is kicken geblazen. De paarden zijn allemaal fris en willen wel, maar luisteren perfect naar de commando`s. Dus geen probleem. Ze zijn uiterst wendbaar en springen heel makkelijk in een andere galop en staan vlot stil. De praktische handelingen, zoals een hekje openen, gaat ook goed. Dat is dus heerlijk rijden. Dat ken ik niet van mijn Buck. Nou, is die natuurlijk allang geen gauchopaard meer(als ie het ooit geweest is) en gaat al jaren alleen maar kilometers rechtuit en af en toe is links-of rechtsaf. Als ie dat werk vroeger ook gedaan heeft is hij dat dus even kwijt. Als ik nu met hem in galop ga slalommen, breekt hij alle vier zijn benen. Hij heeft andere kwaliteiten, zal ik maar zeggen. Alhoewel ik de laatste tijd wel met hem oefen om hekken open en dicht te maken en hij dit, na een paar keer flink tegensputteren, ook leuk gaat vinden en de hekken nu zelf opzoekt en ze er bijkans vanzelf uitloopt. Het kan dus nog wel.
Als de visite ook een paard heeft gaan we nog even barrelracen. Op een groot terrein staan wat staken opgesteld, waar we doorheen slalommen. Dikke schik allemaal. Het kleine criollootje wint met overmacht.






Als de visite weg is gaan Marcos en ik nog samen op pad richting Starnberger See. We moeten even een stukje langs de weg en het paard waar ik nu op zit, kijkt nog met zeer veel wantrouwen naar allerlei dingen langs de weg en maakt nog royale bochten langs de putdeksels. Hij komt vandaag voor het eerst van het terrein af, zegt Marcos. Ja, dat moet ook een keer gebeuren. Na 5 putdeksels en even flink snuiven worden de bochtjes al minder en op de terugweg loopt ie er gewoon overheen, alsof hij niet anders gewend is. We gaan bergachtig terrein in met paden van alleen maar steenslag. Alles op de blote voeten en daar hebben ze toch ook wel last van. Op z`n Marcos gaat bijna de hele rit van ruim 2 uur in galop. Alleen bergje af gaat stapvoets. Daarna klinkt het “vamos”. Mijn paardje heeft een vlakke galop en dan kun je dat ook makkelijk lang uitzitten.
De Starnberger See is een schitterend meer, met prachtig uitzicht op de Alpen. Het is een beetje nevelig, dus is alles niet even scherp en helder. Jammer. Het zomerseizoen is nog niet begonnen en kunnen we dus even pootje baden.
Op de terugweg komen we een verdwaalde mountainbiker tegen. Daar de weg moeilijk uit te leggen is, nodigt Marcos hem uit om ons te volgen. `We zullen langzaam rijden`, zegt ie. In de praktijk is dat dus een iets langzamere galop. De man sterft duizend doden en moet diep in zijn conditie buidel tasten. Bergje af kan ie ons weer inhalen, maar zo gauw het weer enigszins vlak is klinkt het `vamos` weer. Na een aantal km. vraag ik toch een beetje bezorgt aan de man of het wel gaat. `Dieser pferden sind drogiert` komt er nog een beetje piepend uit de man. Marcos kijkt heel verbaasd, dat de man het zo moeilijk heeft. Hij heeft, denk ik, zelf nog nooit op een fiets gezeten.
Gelukkig voor de man, scheiden onze wegen bijna.
We moeten een beetje opschieten, want om 18.00 staan er mensen te wachten die kennis willen maken met de criollos. Het laatste stuk galopperen we ook gewoon over de weg met de auto`s mee. Twee jonge mensen staan al te wachten en krijgen een uitgebreide rondleiding en mogen een proefrit maken. Marcos vraagt of ik dat wil doen, want dan gaat hij even iets anders doen. Na een half uur heeft hij alweer een ander paard gepakt,sluit zich bij ons aan en doet weer enthousiast mee.

Om 20.00 zijn we klaar en ga ik met de familie Ferrarotti nog een hap eten. Voordat we naar bed gaan neem ik al afscheid van hen, omdat ik de volgende dag om 08.00 al vertrek richting Nederland.
Op de route naar huis woont, na zo`n 50km, Angelika met haar criollo. Haar ken ik van een ander criolloweekend in Duitsland. Ik ga bij haar nog ontbijten en koffie drinken, voordat ik weer een hele dag achter het stuur moet. Ook Angelika laat mij nog even op haar paard rijden. Het contrast tussen het luxe, enigszins gedomesticeerde, inmiddels met 2 handen gereden paard en de werkpaarden van Marcos is voor mij nu direct waarneembaar. Bij de eerste is, naar mijn gevoel, het vuur een beetje gedoofd en doet het paard plichtmatig z`n nummertje, terwijl bij de tweede de werklust en fitheid er afspringen. Het kan natuurlijk toeval zijn. Het is tenslotte Zondagmorgen en nog redelijk vroeg.

Het was een intensief, maar leuk, gezelllig en vooral ook leerzaam weekend. Van een man als Marcos kun je een hoop leren. Hij legt je graag dingen uit en geeft aanwijzingen. Natuurlijk is het ook leuk om, relatief dicht bij huis, in de Argentijnse paardenkeuken te kijken. Bij ons in het westen wordt er kritisch en nogal eens veroordelend naar de Argentijnse wijze gekeken. Van mij mag het af en toe ook een tikkeltje minder, maar vooral de nuchtere kijk naar paarden heeft een hoop goede kanten. Een paard kan hier, naast z`n werk, ook nog paard zijn. Het staat daar veel dichter bij de natuur en kan daar nog leven in zijn eigen sociale wereld. Niks geen gedomesticeerde paarden daar aan de overkant. Het maakt de paarden zoals wij ze waarderen en graag zien en de mond vol van hebben. Je kunt eindeloos discussies houden over goed of slecht. Zoals wij hier in het westen met paarden omgaan is net zo discutabel. Van alles het goede er uitpikken, is het mooiste, maar ja, wat is het goede!





* het websiteadres van rancho los `paisanos criollos` is;
http://www.rancho-los-paisanos-criollos.de/
- Marcos geeft ook trainingen in Gauchorijden.



Paul